Nokkrar athugasemdir við grein Michael Hudson

Íslandsvinurinn og hagfræðingurinn Michael Hudson var að birta grein um stöðu mála á Íslandi, "Will Iceland be Handed over to a New Gang of Kleptocrats?", eða "Mun Ísland verða fært nýjum þjófahópi á silfurfati?".  Þetta er snöfurlega skrifuð grein og margt gott í henni, en hún væri samt betri ef allar lykilstaðreyndir væru réttar.  Það sem ég hnaut um var eftirfarandi:

1. Skattborgarar eru ekki að greiða skuldir bankanna, það er einmitt íslenska trixið.
2. Það á eftir að koma í ljóst hvernig Icesave verður leyst, þ.e. hversu mikið lendir á Íslendingum og þá á hvaða vaxtakjörum.
3. Stærstu eigendur verðtryggingar eru lífeyrissjóðir, þ.e. eftirlaunasjóðir fólksins í landinu, sem eru fyrir vikið mjög öflugir.
4. Það er vitað hvað bankarnir skulduðu, þær upphæðir liggja fyrir.
5. Bretar heimta ekki "no capital loss at all", heldur "aðeins" 20.887 EUR innistæðutryggingu á hvern innlánsreikning.  Breska ríkið bætti tap upp í 50.000 GBP og innistæðueigendur töpuðu innistæðum umfram þá upphæð.
6. Það hefur aldrei staðið til að nota AGS lán til að greiða útlendingum.
7. Upptaka evru mun augljóslega gefa verðstöðugleika og færi á afnámi verðtryggingar, það eru engin rök í greininni fyrir fullyrðingu um hið gagnstæða.
8. ESB ásælist enga kvóta úr íslenskum fiskistofnum, þeim verður úthlutað á grunni veiðireynslu og fara áfram til Íslands.
9. Það er enginn að tala um að fara fram hjá Alþingi við ákvörðun um að ganga í ESB, og að líkja ferlinu við Íraksmálið er fjarstæða.

En greining Hudsons á kvótakerfinu er snilld.

Athugasemdir

[María Kristjánsdóttir, 29.4.2009 kl. 23:48]

Hér finnst mér vanta lokaniðurstöðuna um píslargöngu AusturEvrópru innan EBU og líkingu okkar við þá.

the failure of EU tutelage in the Baltics and Central Europe suggests that Iceland would do best to set about solving its own problems, pursuing its national interest while cleaning up the residue from its disastrous neoliberal experiment. A true market reform would replace the remnants of feudal power with auctioned fishing rent rights so as to keep them as the tax base, and do restore a viable public banking system. Ultimately at issue is Iceland’s economic independence itself.

[María Kristjánsdóttir, 29.4.2009 kl. 23:53]

Svo finnst mér nokkuð til þessu hjá honum með Irakmálið vegna þess að meirhluti þjóðarinnar var í síðustu könnunum andsnúinn EBS og spurning hvort hér sé ekki 30 %þjóðarinnar að draga okkur inn í mál sem ekki verður svo hægt að snúa sér út aftur, 2 menn eru kannski ekki 30 %, en báðir hóparnir minnihluti.

Eiginlega finnst mér að þyrfti að þýða alla greinina.

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 30.4.2009 kl. 00:50]

María, meirihluti er hlynntur aðildarviðræðum við ESB, og hefur verið lengi.  Sjá t.d. vef Samtaka iðnaðarins sem hafa kannað þetta reglulega með hjálp Capacent.

Ég vona að ný ríkisstjórn sé að fara í "true market reform [to] replace the remnants of feudal power".  Ég styð líka uppboð veiðiheimilda, og það er verið að byggja upp nýtt bankakerfi.  En eins og augljóst má vera, þá styð ég aðild að ESB og evru sem einu vörðuðu leiðina út úr kreppunni.  Er þó tilbúinn til að hlusta á aðrar tillögur í peningamálum, hef bara ekki séð neina sem kemst nálægt því að vera raunhæf.

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 30.4.2009 kl. 00:52]

P.S. Ég er búinn að skrifa langan tölvupóst til Hudsons með umræðu, ábendingum og athugasemdum við greinina.  Það verður gaman að sjá svarið, og ef úr þessu kemur skemmtileg rökræða þá reyni ég að birta hana eftir föngum á blogginu.

[Ari (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 01:32]

Er ekki mikið inní þessu en hnaut um 1.  Hvaða skuldir erum við að fara að borga ef ekki bankanna? Útskýrðu.  Og 8. Það er sameiginleg fiskveiðistefna að e-ju leyti ekki satt. Munu ekki einhverjir fá að veiða inná svæði Íslands ef Ísland er í ESB? Verður það virkilega þannig að það verður bara status quo ef við göngum inn hvað varðar fiskimálin? Eru allir bara að hrópa úlfur úlfur varðandi þetta út af engu (eða fiskur fiskur?)

[Gunnar Tómasson (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 01:38]

Michael Hudson er kollegi minn á Gang8 sem er hópur hagfræðinga beggja vegna Atlantshafs sem heimsótti Ísland á leið frá Evrópu til Ameríku 3.-8 apríl.

Grein hans hefur verið stytt af ritstjóra og þá kann eitthvað að hafa skolast til, t.d. eins og stofnsetning Alþingis árið 1930!

Í fyrsta samtali okkar Michaels fyrir 20 árum eða svo kom fram að hann hafði tekið þrjú ár af Old Icelandic í háskóla sem hluta af námi hans í Germanic philology.

Ég þykist vita að hann muni svara tölvupósti þínum vel og skilmerkilega. 

[Sveinn Fr. (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 01:55]

Væri möguleiki að smala Hudson, Haraldi L., Agli og öðrum slíkum köppum á fyrirlesturinn bankahrun 101, þessar rangfærslur eru satt að segja orðnar ansi þreytandi. Skil reyndar ekki af hverju þessi Haraldur er yfirleitt beðinn um að tjá sig, sumar hans yfirlýsingar eru hreinlega stórfurðulegar, sbr. andúð á eignahlið efnahagsreikninga.

Kveðja,

SF

[Jenný Stefanía Jensdóttir, 30.4.2009 kl. 07:16]

Vilhjálmur þú stendur vaktina, og það er frábært.

Sammála þér um snilldina; kvótalýsinguna, en myndi fagna nánari alvöru umræðu á niðurstöðu greinarinnar eins og María bendir á.    Nefninlega að Íslandi myndi verða best borgið  með því að bjóða upp réttinn til að veiða, og efla þannig skattstofn sinn og endurreisa bankakerfið. 

Einhvern veginn, í samræmi við umræðuna undanfarið myndirðu halda að það gæti hafist ca 2018?  Eða er raunhæft að fasa núverandi gjafakvótakerfi út með skuldunum á skemmri tíma?

Get ekki að því gert en lýsingin og samanburðurinn við fyrrverandi Sovét og Austur Evrópu, sem komu skríðandi inn til ESB á fjórum fótum undan oki einvaldsins er súrrealistic.  Sérstaklega þegar við erum í sömu sporum nú, en undan oki auðvaldsins!!! 

Tek undir orð Sveins Fr; alvöru umræður, rökræður um þessa skýrslu sem er skrifuð af "outsider" sem væntanlega hefur engra annarlegra sjónarmiða að gæta og okkar mannvitsbrekkna með og á móti, sem geta haldið sig við rökfræðina.

Gæti orðið athyglisverður þáttur, eða þáttaröð, því þetta er mikið alvörumál, sem allir  hafa skoðun á, fáir hafa vit á, en flestir þrá að skilja til hlýtar.  

[Hans Haraldsson (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 08:13]

Varðandi liði 2 & 8.

2) Það liggur fyrir að Íslenska ríkið mun ábyrgjast allar innistæðutryggingarnar og hefur fengið lán frá breskum og hollenskum stjórnvöldum til þess að greiða allt út. Á móti koma eignir sem verða ekki er hægt að selja núna en verða vonandi seldar á sem hæstu verði.

M.ö.o þá erum við að tala um vaxtaberandi höfuðstól. Á móti koma eignir sem eru óseljanlegar sem stendur og við vitum ekki hvað fæst fyrir. Reikningsaðferðirnar sem Tryggvi Þór Herbertsson, síðuhaldari o.fl. nota til þess að meta skuldastöðu ríkissjóðs gefa því villandi mynd af henni.

Þetta á líka við þegar kemur að málum nýju bankanna.

8) Það liggur alveg ljóst fyrir að útlendingum yrði ekki úthlutað kvóta á Íslandsmiðum þar sem miðað er við veiðireynslu.

Hinsvegar liggur það jafn ljóst fyrir að kerfið tryggir ekki að veiðiheimildir haldist í því landi sem ætlað er að nýta þær. Þetta kemur skýrt fram í Grænbókinni sem unnin var fyrir framkvæmdastjórn Evrópusambandsins og gefin út 23. apr. síðastliðinn.

Ég bendi á að þótt að ríki geti haft áhrif á það hversu mikil hættan á kvótahoppi sé þar sem það ræður ýmsu um reglugerðaverk í kring um fiskveiðar þá hafa þau ekki fullt svigrúm til þess að verja sig. Bretar eru með ströngustu reglurnar og missa um fimmtung afla úr landi.

Einnig bendi ég á að því er velt upp í Grænbókinni að afnema regluna um hlutfallslegan stöðugleika með öllu. Það er lítil hljómgrunnur fyrir því nú og mjög ólíklegt að það verði en það ætti að vera okkur áminning um að reglunni má breyta og að endanlegt og formlegt vald yfir fiskveiðimálum yrði í Brussel en ekki í Reykjavík.  

[Gullvagninn (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 08:42]

Ég treysti Hudson betur en þeim sem sjá ekki að ekkert hefur breyst þrátt fyrir "nýtt blóð" í fjórflokknum og "endurnýjað umboð" á þingi.  Takk fyrir linkinn á hann.

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 30.4.2009 kl. 10:02]

Ari: þetta er rétt hjá mér.  Það hefur verið mikill misskilningur um punkt 1, meira að segja forseti Íslands virðist hafa misskilið hann, en svona er þetta.  Sama gildir um punkt 8: sameiginleg fiskveiðistefna ESB gengur ekki út á að taka fiskistofna eða kvóta frá einu ríki og færa það öðrum, heldur að skipuleggja skiptingu og veiðar á stofnum sem eðli málsins samkvæmt flakka á milli lögsaga ESB-ríkja enda eru það strandríki en ekki eylönd í Ballarhafi.

Hans bendir á að umræða er í gangi um næstu endurskoðun fiskveiðistefnunnar og hluti af því er útgáfa Grænbókarinnar þar sem ýmsum möguleikum er velt upp.  En það væri þvert á öll prinsipp í málinu, og yrði aldrei samþykkt af aðildarlöndum, að ganga á rétt eins lands til að hygla öðru.  Þannig virkar ESB einfaldlega ekki, sem vettvangur samstarfs milli sjálfstæðra ríkja sem kjósa að deila fullveldi sínu við úrlausn tiltekinna sameiginlegra verkefna sem spanna landamæri.

Í lokin: ég var í hóp sem hét "Áhugahópur um auðlindir í almannaþágu" og beitti sér fyrir því að kvóti yrði innkallaður í skrefum og síðan leigður út í uppboði.

[Gunnlaugur Ingvarsson (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 10:14]

Það er algjörlega rangt hjá þér Vilhjálmur að þið ESB rétt-trúnaðarsinnar séuð með meirhluta meðal þjóðarinnar.

ALGERLEGA RANGT, ÞIÐ ESB SINNAR ERUÐ MINNIHLUTAHÓPUR HÉRLENDIS EN TALIÐ REYNDAR ALLTAF JAFN DIGURBARKALEGA.

REYNDAR ERUÐ ÞIÐ ESB SINNAR Í MIKLUM MEIRIHLUTA MEÐAL FJÖLMIÐLAMANNA, ÚTRÁSARVÍKINGA OG ÁLITSGJAFA. 

Allur þessi sjálfskipaði "meirhlutahópur" talar reyndar alltaf þannig að nánast öll þjóðin fylgi þeim og þessari miklu breiðfylking ESB sinna og það sé aðeins fyrir atbeina örfárra vondra Sjálfstæðismanna (sennilega úr Davíðs arminum alvonda) og svo líka örfárra sérvitringa úr VG að þjóðin sé ekki fyrir löngu síðan kominn í þetta dásemdar allt um vefjandi apparats ESB. 

Þetta er mikil rangtúlkun en slík er múgsefjunin og sjálfsréttlæting ykkar ESB sinna !

Síðustu tvær skoðanakannanir sem Stöð 2 og Fréttablaðið hafa gert sýna að meira að segja er meirhluti þjóðarinnar gegn ESB aðildarviðræðum.

En þið ESB rétttrúnaðarsinnar reynið sífellt með dyggri hjálp fjölmiðla og sérfræðingastóðsins að fela þessar staðreyndir.

Afhverju þoriði ESB aðildar sinnar þá bara ekki að láta kjósa um það hvort sækja eigi um inngöngu í ESB og hefja aðildarviðræður, eða ekki.

Nei, því þoriði ekki ! 

Ef meirhluti þjóðarinnar vill alls ekki hefja aðildarviðræður sama hvað, þá verðið þið bara að kingja því.

Ef þið hefðuð meirhluta kjósenda með ykkur í því að sækja um aðild og hefja aðildarviðræður þá yrðum við andstæðingar ESB líka að kingja því og taka þann slag sem framundan væri, sem ég reyndar myndi alls ekki óttast, því við myndum auðveldlega taka ykkur í rökræðunum í seinni umferðinni.

Ég er einn af þeim sem hryllir svo við þessu miðstýrða og ógeðfellda Bandalagi ESB að mér er nákvæmlega sama með hverju þeir myndu reyna að múta okkur, ég er einn af þeim fjölmörgu sem myndi hafna ESB aðild sama hvað !

Alveg eins og það eru ýmsir úr hópi ESB rétt-trúnaðarsinna sem myndu samþykkja ESB aðild, sama hvað !

[Ína (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 10:45]

Gunnlaugur ég er ein af þeim sem vil hefja aðildarviðræður til að við sjáum hvernig sá samningur myndi líta út. Hvorki ég, þú eða nokkrir aðrir geta fullyrt neitt um það hvort meirihluti eða minnihluti sé með ESB á Íslandi. En til þess að vita það þá þarf að fara fram þjóðaratkvæðagreiðsla . Það þarf að fara í aðildarviðræður svo við vitum hvað við værum að kjósa um. Einfalt mál ekki satt!

[MMR (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 11:10]

Sæll.

Þú virðist alltaf meta það þannig að skuldir ríkissjóðs og vaxtagreiðslur í dag séu tilkomnar af sjálfum sér en ekki hruni og óstjórn bankakerfisins. Hverjir þurfa að standa straum af þessum greiðslum aðrir en skattgreiðendur? Íslenska ríkið var sagt vera skuldlaust nánast í ársbyrjun 2008!!!!

[Hans Haraldsson (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 11:12]

Varðandi hinn mikla meirihluta þá vil ég benda á að kannanir sýna meirihluta gegn aðildarumsókn. Í könnunum SI er hinsvegar spurt um aðildarviðræður og þá mælist meirihluti.

Mismunurinn er þá líklegast úr hópi þeirra sem veit ekki að viðræður eru hluti af umsóknarferlinu. Tæpast ákafir áhugamenn um Evrópusambandið.

Teljarinn á Sammála punktur is stendur nú í 13.084. Hefðu tillögur um að undirskriftir 15% kjósenda dygðu til að knýja fram þjóðaratkvæðagreiðslu um mál náð fram að ganga á síðasta þingi væru sammálamenn núna komnir tæplega hálfa leið með að knýja fram fyrri þjóðaratkvæðagreiðsluna sem sumum þykir alveg óþarft að halda. 

[Gunnlaugur Ingvarsson (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 11:42]

En Ína svaraðu því, hvað með þjóðaratkvæðagreiðslu strax um aðildarviðræður eða ekki.

Afhverju ekki að fara í það og þjóðin fái að ræða því hvort haldið verður áfram með þennan ESB rétt-trúnað eða ekki !

Ef þið getið ekki fallist á það þá verður sko alls enginn friður meðal þjóðarinnar um það að hefja aðildarviðræður !

Alveg rétt sem Hans segir hér að framan um þessa sérstöku og skoðanamyndandi skoðanakönnun Samtaka Iðanaðarins sem er alls ekkert að marka.

Allar aðrar skoðanakannanir undanfarið hafa sýnt mikiknn og vaxandi meirihluta gegn ESB aðild.

Þess vegna ítreka ég afhverju ekki að fara í þjóðaratkvæðagreiðslu um það strax. Ef við sem erum á móti fellum það þá verðið þið bara að kingja því. Ef það verður samþykkt þá verðum við bara að taka því og taka þann slag !

Svar óskast !

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 30.4.2009 kl. 11:59]

Það er einhver furðulegur misskilningur í gangi varðandi sjávarútvegsstefnu esb.  (sumir vilja auðvitað misskilja)

Maður sér sko, að misskilningurinn er ekki bara á Íslandi.  Mikið sem er skrifað í Bretlandi er oft sama marki brendur.  Td. í Time greininni í gær.  Held þetta sé hreinlega útaf því að mjög fáir hafa í rauninni kynnt sér umrædda stefnu.

Jú jú, svo grípa menn hvert hálmstrá til að geta túlkað á þann átt að öllu verði breytt í framtíðinni svo sem í grænbók núna og hlutafallslegan stöðugleika.  Málið er að þar er ekki verið að tala um að endurskoða grunnatriðið þar að lútandi.  að er verið að tala um ýmis afleidd vandamál sem fylgja henni svo sem að ríkin reyna alltaf að spenna upp sinn skerf úr sameiginlegum stofnum og þá verði að auka kvótann heilt yfir o.þ.h.  (farið yfir þetta í fréttablaðinu í dag.  Þegar ég benti á þessa einföldu staðreynd á And-Sinna bloggi einu á dögunum var ég umsvifalaust bannaður.  Umsvifalaust :)

[Egill M. Friðriksson, 30.4.2009 kl. 12:09]

Gunnlaugur: Báðar kannanirnar sem þú vísar spurja ekki um aðildarviðræður heldur beina inngöngu í ESB. Það er munur á að vilja sækja um og bera samninginn undir þjóðina og að segjast vilja ganga beint inn. Ég vil líka benda á það, aftur, að það hefur nánast alltaf verið meirihluti fyrir inngöngu frá 1997-2004 eða í 10 skipti af 12. Frá 2004 hefur meirihluti verið hlynntur inngöngu í öll skipti nema eitt. Þannig ef þú vilt fara tala um skoðanakannanir og réttlæti þess að fara í aðildarviðræður þá er nokkuð ljóst að ESB-sinnar eru í meirihluta.

[Pjónkur (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 12:20]

Góð greining hjá þér - eins og svo oft.

Eitt er þó vitlaust hjá þér.  Greining hans á íslenska kvótakerfinu er arfavitlaus.  Veit ekki til þess að kvóti sé boðinn upp á hverju ári neins staðar í heiminum - sem hann segir vera hagfræðilega viðurkennt.    Það væri algjört rugl.  Væri eins og að bjóða flugleiðir út einu sinni á ári eða búðaleyfi eða land undir landbúnað.   

[Bjarki (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 12:55]

Ómar: Málið er nákvæmlega það að hvorki þú né nokkur annar getur lofað því að virðisaukinn af nýtingu sjávarafurða í efnahagslögsögunni sem við börðumst svo hart fyrir verði eftir á Íslandi eftir 20 ár. Innan núverandi kerfis geta veiðiheimildir mögulega flust til á milli landa auk þess sem útlendingar gætu auðveldlega keypt sig inn í sjávarúteginn hér á landi. Með Lissabon sáttmálanum (sem mun örugglega hafa tekið gildi þegar að ESB-aðild Íslands tæki gildi) verða sjávarútvegsmál að einum af þeim málaflokkum sambandsins þar sem breyta má reglunum án einróma samþykkis allra aðildarríkjanna. Það væri því lögformlega engin fyrirstaða fyrir 27 ríki sem öll hafa gerólíka hagsmuni en Ísland hvað sjávarútveginn varðar að ná fram breytingum sem væru í andstöðu við íslenska hagsmuni. Þetta er bara staðreynd sem er engin leið að spinna sig framhjá. Þú ert biðja Íslendinga um að treysta aðildarríkjum ESB til að hafa hagsmuni Íslands að leiðarljósi um alla framtíð. Örugglega mun það virka vel til að byrja með og kannski um alla framtíð en það er bara engin leið að vera viss og þetta eru of stórir hagsmunir til að rétt sé að gambla með þá. Frá mínum bæjardyrum séð er algjör og varanleg undanþága frá sameiginlegri fiskveiðistefnu ESB sem bundin væri í aðildarsamning forsenda fyrir því að byrja að tala um ESB að öðru leyti.

[Marteinn Unnar Heiðarsson, 30.4.2009 kl. 13:04]

Bjarki ekki gleyma öðrum auðlindum okkar sem eru orkan vötnin og náttúran sem yrðu að vera þar inni líka og eitt enn vill ekki sjá þetta ESB bákn hér á landi

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 30.4.2009 kl. 13:04]

Snýst ekki um hverju ég lofa.  Snýst um að kynna sér mál en bulla bara ekki útí loftið eins og And-Sinnar.

En talandi um framtíðina - þó esb væri ekki til, þá er engin tryggin fyrir að í framtíðinni myndu íslendingar selja kvótann eða aðgang að fiskveiðiauðlyndinni úr landi. Við getum alveg eins rætt það eins og einhverjar Maya-heimsendaspár And-Sinna.

[Bjarki (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 13:24]

Að sjálfsögðu er engin trygging fyrir neinu um framtíðina - en þú ert að biðja Íslendinga um að setja sig vísvitandi í þá stöðu að treysta öðrum aðildarríkjum ESB fyrir ráðstöfun grundvallarauðlindarinnar. Traust er einskis virði í alþjóðasamskiptum. Ef Íslendingar geta ekki fengið skriflegan samning þess efnis að sjávarútvegshagsmunir þeirra verði tryggðir til framtíðar þá er algjör óþarfi að tala meira um ESB.

[Gunnlaugur Ingvarsson (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 14:05]

Enn ekkert svar frá ESB rétt-trúnaðarsinnum þeir þora ekki í þjóðaratkvæða greiðslu um ESB aðildarviðræður eða ekki !

Afhverju ekki ?

Jú þeir vilja umboðslausir í aðildarviðræður og helst vera þar í 1 til 3 ár  með Evrópu agentana og geta í millitíðinni komið aftan að okkur og hengt á okkur einhverjar gjafir og fjárhagsskuldbindingar sem þeir reyna svo að selja okkur eins og gamla klár og segja svo að þjóðin verði bara að samþykkja annars detti þetta og hitt út og annars þetta og annars hitt !

Ef maður hefur lesið mannkynssöguna þá kannast maður svo sem við lymskubrögðin hjá þessu landráðahyski !

Þeir hafa í öllum löndum heims beitt sömu brögðunum svikulu landráðamennirnir þegar þeir hafa klyfjða asnann gulli og demöntum áður en hann hélt yfir landamærin !

Fyrsta boðorðið er alltaf útbýttu SILFURPENINGUNUM á réttum stað og á réttum tíma tíma ! 

[Tumi Þór (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 15:07]

Gunnlaugur, ég held að svarið við spurnignunni þinni sé eftirfarandi:

Afhverju EKKI að fara beint í aðildarviðræður og leggja aðildarsamning fyrir Þjóðina?

Hvaða AFLEIÐINGAR hefur það í för með sér fyrir íslensku þjóðina að fara í aðildarviðræður?

[Egill M. Friðriksson, 30.4.2009 kl. 15:08]

Gunnlaugur: Fyrirgefðu, en hvað ertu eiginlega að tala um? Enn og aftur, þú virðist ekki vilja skilja að skoðanakannanir hafa langoftast sýnt meirihluta fyrir bæði viðræðum og inngöngu í ESB (sjá hér: http://www.si.is/malaflokkar/althjodlegt-samstarf/frettir-og-greinar-um-althjodamal/nr/1642 og hér: http://www.si.is/malaflokkar/althjodlegt-samstarf/evropumal/skodanakannanir/).

Ég persónulega sé ekki tilganginn með að kjósa um að fara í viðræður ef það á hvort sem er að kjósa um hinn endanlega samning. Það er bara tilgangslaus aukakostnaður sem lendir á skattgreiðendum.

[Héðinn Björnsson, 30.4.2009 kl. 15:16]

Það er ekki meirihluti fyrir því að sækja um aðild að ESB. Ef fara á í aðildarviðræður sem ekki fela í sér umsókn um aðild að ESB held ég að þú fáir fáa til að vera sérstaklega á móti því.

[Egill M. Friðriksson, 30.4.2009 kl. 15:28]

Héðinn: Þetta er náttúrulega orðinn svolítill orðaleikur. Að fara í aðildarviðræður merkir einfaldlega að sækja um aðild að ESB. Málið er að mjög fáir geta myndað sér skoðun á því hvort þeir vilji ganga inn í ESB (byggða á rökum) þar sem við vitum ekki upp á hár hvað við fáum við inngöngu sem og að kostir og gallar hafa ekki verið kynntir nægilega vel. Þess vegna tel ég réttara að spurt sé um aðildarviðræður en beina inngöngu. Að vera með aðildarviðræðum merkir einfaldlega að fólk vilji sækja um, sjá hvað það fær og svo kjósa um niðurstöðuna. Það er erfiðara að mynda sér skoðun á beinni inngöngu þegar kostirnir og gallarnir hafa ekki verið kynntir fyrir þjóðina.

Það er vissulega rétt hjá þér að núna er meirihluti andvígur inngöngu ef spurt erum hana beint. En rétt eins og ég sagði hér að ofan þá hefur meirihluti langoftast verið fyrir bæði inngöngu og að fara í viðræðurnar.

[Bjarki (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 15:37]

Í könnunum Fréttablaðsins þar sem spurt hefur verið um umsókn þá hefur meirihluti svarenda verið á móti upp á síðkastið. Þegar Samtök atvinnulífsins spyrja um aðildarviðræður þá eru svarendur öllu jákvæðari. Samt er þetta sami hluturinn, það eru engar viðræður án umsóknar.

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 30.4.2009 kl. 17:27]

MMR: Skuldir ríkissjóðs spretta úr kreppunni, beint og óbeint.  Miklu munar að tekjur ríkissjóðs dragast verulega saman vegna minnkandi tekjuskatts fyrirtækja, fjármagnstekjuskatts og veltuskatta.  Þá aukast útgjöld til atvinnuleysistrygginga.  Þetta veldur fjárlagahalla og skuldasöfnun.  Síðan þarf ríkið að taka á sig skell vegna endurfjármögnunar Seðlabanka, og vegna Tryggingasjóðs innstæðueigenda (Icesave). Fleira kemur til, en skuldir bankanna eru engu að síður ekki skuldir ríkissjóðs.

Pjónkur: Auðlindarentan á að renna til þjóðarinnar.  Alls kyns atvinnustarfsemi þrífst ágætlega þótt hún þurfi að sækja verkefni eða hráefni í samkeppni á markaðskjörum, verktakastarfsemi er t.d. dæmi um þetta.

Svo vil ég ítreka að ESB aðild hefur ekkert að gera með auðlindir á borð við orku, vötn eða náttúru.  Eina ástæðan fyrir því að ESB er með sameiginlega fiskveiðistefnu yfirleitt, er sú að fiskistofnar fara á milli fiskveiðilögsaga aðildarríkjanna og þess vegna þarf að hafa samstarf um nýtingu þeirra.

[Gunnlaugur Ingvarsson (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 19:12]

Æi Vilhjálmur hroki og yfirlæti ykkar ESB sinna eru enginn takmörk sett !

[Pjónkur (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 21:36]

Get fallist á að auðlyndarenta eigi að renna til þjóðarinnar. 

Eina leiðin til þess er að um sé að ræða auðlynd en taphýt - eins og fiskimiðin voru orðin fyrir daga kvótakerfisins - er að hafa framseljanlega kvóta.  Fiskimiðin í Evrópu eru víðast hvar taphýt - frekar en auðlynd.   Reyndar er það að lagast sum staðar - t.d. í Danmörku þar sem þeir hafa tekið upp framseljanlega kvóta.

Ef kvóti er boðinn upp á hverju ári - þá segir það sig sjálft að engin plön eru lögð til langs tíma.  Hver lætur smíða skip sem kostar 3-6 milljarða ef hann hefur ekki hugmynd um hvað skipið má fiska á næsta ári..? 

Framseljanlegir kvótar eru forsendan fyrir að um einhvern auð sé að ræða.  Þegar búið er að hagræða í greininni eins og þarf og eðlilegt er að ætla að kostnaðurinn við það sé uppgreiddur, er eðlilegt að greinin greiði auðlyndarentu til þjóðarinnar.     

Sú renta er fyrir það að þjóðin neitar sér um að fiska - rétt sem hún á frá fornu fari. 

En Vilhjálmur, í guðanna bænum skolum ekki barninu niður með baðvatninu.

[Þorfinnur (IP-tala skráð) 30.4.2009 kl. 22:55]

Fínar athugasemdir hjá þér, gamli skólabróðir... Því miður er ég bundinn trúnaði um ýmislegt þarna, en vil þó staldra sérstaklega við athugasemd þína númer 9 - um þennan fráleita samanburð við stuðning Íslands við Íraksstríðið.

Það má vera að Hudson sé ágætlega inni í íslenskum efnahagsmálum, en hann misskilur illilega íslenska pólitík. Hvernig dettur manninum í hug að það standi til að þvinga þjóðina inní Evrópusambandið framhjá Alþingi? - engum stjórnmálaflokki hefur dottið það í hug hingað til. Ef farið verður í aðildarviðræður, þá fær sú umræða auðvitað afgreiðslu á nýkjörnu Alþingi fyrst. Báðir stjórnarflokkarnir eru í öllu falli sammála um það, þó ekki séu þeir sammála um allt á þessu sviði.

Auk þess var ákvörðun um Íraksstríðið ekki einu sinni rædd opinberlega. Hvort sem menn eru með eða á móti því að fara í Evrópusambandið, þá var það þó allavega rætt í þaula fyrir kosningar, með kosningaloforðum í báðar áttir osfrv. Ekkert slíkt gerðist áður en Ísland var sett á lista hinna viljugu þjóða.

Alveg makalaust að hann skuli láta svona lagað frá sér. Svona alvarlegar rangfærslur verða til þess að maður hefur efasemdir með allt annað sem frá honum kemur, þó ég ætli ekki að leggja mat á það hér.

[albert steinn (IP-tala skráð) 1.5.2009 kl. 00:37]

Það er athyglisvert að sjá hvernig fólk almennt sníður af raunveruleikanum til að sætta raunveruleikann og sitt eigið sjónarhorn. Það eru eflaust villur í grein Hudsons en aðalatriðin eiga við en um það ræðir enginn. ESB er fyrst og fremst (í dag amk) bákn sem stuðlar að frjálsum flutningi fjármagns, vinnuafls og verðmæta innan svæðisins. Það þjónar augljóslega tilgangi stærstu iðnríkjanna. Við höfum séð hver réttlætiskennd þeirra aðila er í allri atburðarrásinni tengdri Icesave og þeim málum. Þetta fólk lét sig ekki muna um það að krossfesta lítið land sem áður hafði talið þetta fólk sína bandamenn. Í raun hefði það kannski einfaldlega svarað kostnaði að bjarga okkur með lánum fyrir fall til þess að tryggja innistæður frekar en að setja okkur á lista yfir hryðjuverkamenn og kolfella allt systemið á Íslandi. HALLÓ eruð þið búin að gleyma þessu? Hudson skrifar einmitt um þetta en þið karpið bara um kvóta og kallið hvort annað 'And-sinna' og 'Með-sinna' og eitthvað á álíka lágu plani. Það er augljóst að þessi ríki eru ekki að fara að gefa okkur neitt og það þarf að stíga varlega til jarðar í samningaviðræðum. Eins er það alveg ljóst að að það á ekkert við að hefja þetta ferli eftir aðeins 2 mánuði. Til hvers? Getur einhver komið með vel ígrundað svar við því?

Við þurfum alltaf að taka til í fjármálunum áður en innganga og tala nú ekki um upptaka evru verður að raunveruleika. Af hverju gerum við það þá ekki fyrst og semjum svo (ef það er enn vilji til) þegar við erum í sterkari stöðu til þess að gera það. Það er einmitt vegna þess að Samfylkingin ætlar, hvað sem það kostar, að sjokkera íslendinga inn í ESB, annað rökrétt svar er einfaldlega ekki til. Það eru engir sérstakir hagsmunir fólgnir í því að hlaupa í þetta í sumar ENGIR.

Nú eru t.d. írar í deilum við ESB og mér skilst á því sem ég hef lesið að það sé útaf nýtingu olíulinda. Af hverju kemur þetta ekki fram í þessu spjalli, ég er viss um að einhver hefur heyrt af því. Þetta verða samningaviðræður eins og allar aðrar þar sem báðir aðilar reyna að ná sem mestu út úr hinum. Ekki búast við neinum gjöfum frekar en þegar þið reynið að semja um laun á næstunni. Búist þið við gjöfum og undanþágum í slíku viðtali? Það er í öllu falli glapræði að hlaupa í þetta og það er einfaldlega bara gert vegna þess að Samfylkingin ætlar sér að nýta sér pólitískan meðbyr til að láta draum sinn rætast. Þetta er ekki rökstudd umræða frekar en fyrri daginn.

 Mig langar að taka það fram að ég er ekki 'sinni' á neinn hátt og er ekki flokksbundinn á neinn hátt. Það er hins vegar grátlegt að sjá menn eins og Vilhjálm virða fyrir sér heiminn með Samfylkingargleraugum og skekkja umræðuna með þessum hætti. Voru þau atriði sem þú gerðir athugasemdir við hjá Hudson lykilatriði? Var ekki nær að minnast á það hversu greindarskert það er að hlaupa í samningaviðræður við kvalara sinn? Það er sögð skilgreining á brjálæði að gera sama hlutinn aftur og aftur en búast alltaf við nýrri útkomu. Nú við höfum jú t.d. reynslu af því að semja við ESB og Breta um innistæður. Hver var útkoman úr því?

[Hólmfríður Bjarnadóttir, 1.5.2009 kl. 05:43]

Vilhjálmur. Mikið er gott að sjá færslu sem skýrir öfgalaust frá staðreyndum um ESB og hrekur þar með draugasögur sem gangaum samfélagið í ljósum logum. Það er ærið verkefni að leiðrétta allar rangfærslurnar um ESB og eins gott að allar ermar séu vel uppbrettar

[Einar Þór (IP-tala skráð) 1.5.2009 kl. 10:23]

Sæll Vilhjálmur.

Hvar finnur þú upplýsingar um hver á verðtryggðu skuldir landsmanna?  Ég hef efasemdir um að það sé að stærstum hluta lífeyrissjóðirnir og þar sem þetta er jú alltaf viðkvæðið í því að verðtrygginguna megi ekki afnem, þá væri ég voða mikið til í að sjá góð gögn um málið.

mbk

[Einar S. Hálfdánarson (IP-tala skráð) 1.5.2009 kl. 14:16]

,,Upptaka evru mun augljóslega gefa verðstöðugleika og færi á afnámi verðtryggingar, það eru engin rök í greininni fyrir fullyrðingu um hið gagnstæða." Er það reynsla Austur-Evrópu af tengingu við erunnar sem þú hefur í huga? Eða lokarðu bara augunum og ferð á flug við þessar bollaleggingar þínar?

,,ESB ásælist enga kvóta úr íslenskum fiskistofnum, þeim verður úthlutað á grunni veiðireynslu og fara áfram til Íslands." ESB er samtök; geturðu fullyrt að engir innan ESB ásælist kvóta úr íslenskum fiskistofnum og svo sé um hnúta búið að þeir geti aldrei að eilífu fengið sínu framgengt?

[Pjónkur (IP-tala skráð) 1.5.2009 kl. 21:59]

Ef Ísland gengur í ESB verður erfiðara að halda á hagsmunum þjóðarinnar varðandi deilistofna - t.d. makríl.  Einnig varðandi norsk-íslensku síldina og úthafskarfa.  Þá mun ESB ákvarða magn sem veitt verður á Íslandsmiðum af heimastofnum.  

Ekki er þó líklegt að ESB úthluti kvóta til annarra en Íslendinga.  Enginn vissa er þó fyrir því til lengri tíma litið.  Eitt er að eiga húsið sitt - hitt er að fá nýtingarrétt úthlutað frá Brussel, að öllum líkindum allt árið - og líklega til framtíðar! 

Get tekið undir að okkur vantar betri gjaldmiðil - en ekki er allt sem sýnist í þeim efnum.  Minni á stöðu Íra, sem horfa nú á langar biðraðir bílalesta á leiðinni til N-Írlands á föstudögum.  Af hverju?  Jú, því þar er sterlingspund, sem hefur fallið gríðarlega gagnvart evru.  Írarnir eru því að fara þangað til að kaupa í matinn, bensín á bílinn, húsgögn o.s.frv. 

Á meðan sitja Írar í púkki með Þjóðverjum, Frökkum og Ítölum með allt of sterka evru.  Atvinnuleysi er lóðrétt á leiðinni upp og svartsýni skelfileg meðal almennings.   Ekki góð staða til að vera í - og leiðin vandséð út úr henni.   Og - þeir eru með evruna, sem sumir halda að sé allra meina bót hér á Fróni.

Margir Írar tala um að ástandið væri betra ef þeir hefðu írska pundið, sem var lagt af fyrir nokkrum árum.  Það hefði þá líklega lækkað svipað og sterlingspundið og náð kannski að halda framleiðslunni og þjónustunni eitthvað gangandi. 

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 2.5.2009 kl. 13:08]

Albert Steinn, upphaflegu skúrkarnir í Icesave málinu eru Íslendingar, þ.e. Landsbankinn og Tryggingasjóður/FME/Seðlabanki.  Íslenskur banki tók við sparifé fólks, sjóða og fyrirtækja, notaði í vond útlán og fór svo á hausinn.  Á meðan aðhöfðust íslenskir eftirlitsaðilar að því er virðist lítið sem ekkert, og hringdu t.d. engum bjöllum þótt augljóst væri að innlánaaukningin væri langt umfram getu Tryggingasjóðs að bakka upp.  Auðvitað eru viðbrögð Breta of harkaleg, en það er fulllangt gengið að fara að kenna ESB um þessa stöðu. Landsbankinn kom okkur í hana með aðstoð okkar ófaglegu yfirvalda.

Einar Þór, þú getur fundið upplýsingar um eignir lífeyrissjóða á vef Seðlabankans.  Þeir eru stærstu eigendur HFF bréfa (verðtryggðra skuldabréfa Íbúðalánasjóðs).  Í dag á Seðlabanki Íslands lungann af verðtryggðum íbúðalánum Kaupþings.  Annað liggur m.a. í bönkum og verðbréfasjóðum, og eitthvað hjá erlendum fjárfestum.

Einar S.: Hvort ert þú að tala um ERM II (eins og hjá Lettum) eða inngöngu í evru (eins og hjá Slóveníu)?  ERM II leyfir 15% sveiflur frá markgengi, sem er vitaskuld heilmikið, en Lettar eru að berjast við að uppfylla skilyrði þannig að þeir geti hangið áfram í ERM II - þeir vita sem er, að það væri glapræði að detta úr úr rammanum og fara aftur á byrjunarreit með LAT-ið.  Slóvenar, á hinn bóginn, náðu inn í evru og eru í ágætis málum, a.m.k. þætti okkur vaxtastigið hjá þeim vera hið besta mál.  Eða ertu að gefa í skyn að það sé ekki verðstöðugleiki í þeim A-Evrópulöndum sem hafa tekið upp evru?

Varðandi kvótana, þá er ég að segja að það hefur aldrei verið prinsipp í ESB að taka eitthvað frá einu ríki og færa það öðru.  Þetta samstarf gengur ekki út á slíka hugsun eða slíkar ráðstafanir, hefur aldrei gert og ég sé ekki af hverju slíkt ætti að gerast í framtíðinni.  Það er mjög erfitt að rökræða um hýpótesur af þessu tagi.  Ég gæti alveg eins sagt að við ættum ekki að vera aðilar að Sameinuðu þjóðunum af því að einhvern tíma kynni að vera ákveðið að þær þjóðir sem borguðu mest til SÞ fengju hlutdeild í fiskistofnum aðildarþjóða, eða eitthvað.  Ef ESB færi einhvern tíma að ganga út á eitthvað annað en samstarf sjálfstæðra þjóða, öllum til hagsbóta, þá er það önnur spurning en sú sem við stöndum frammi fyrir í dag.

Pjónkur, varðandi deilistofna, þá myndum við semja um hlutdeild í þeim innan ESB en ekki utan frá.  Það þarf alls ekki að vera erfiðara, reyndar held ég að það gæti orðið auðveldara.

Rökin um aðlögun að samdrætti í hagsveiflu í gegn um gengi eiga óvenju illa við á Íslandi.  Í fyrsta lagi er um og yfir 60% af neysluverðsvísitölunni beint og óbeint innflutt, og gengisfall kemur því að verulegu leyti fram í innlendu verðlagi.  Í öðru lagi eru skuldir landsmanna að mestu leyti annað hvort verðtryggðar eða gengisbundnar.  Gengisfall kemur því strax og sterklega fram í kaupmætti almennings (ekki í gegn um nafnlaun heldur í gegn um verðlag og skuldir), sem síðan birtist í samdrætti og atvinnuleysi.  Í evruhagkerfi fer þessi miðlun ekki í gegn um gengið, og kemur ekki fram í skuldum fólks, en hún kemur með beinni hætti fram í atvinnustigi.  Þar þarf að passa að viðhalda sveigjanleika á vinnumarkaði þannig að brugðist sé við að einhverju leyti með nafnlækkun launa og einhverju leyti með lækkun starfshlutfalls, frekar en beinu atvinnuleysi.  En það er því miður engin töfralausn til þar sem viðskiptakjör þjóðarinnar koma ekki fram í innlendum lífskjörum.

[Pjónkur (IP-tala skráð) 3.5.2009 kl. 19:08]

Þessi síða hjá þér er til mikillar fyrirmyndar.  Lang oftast afar málefnaleg umræða - sem þú laðar fram með lagni og greind.

Get ekki verið sammála þér með deilistofnana.   Ef Ísland hefði verið í ESB í fyrra - hefðum við ekki veitt 120 þús. tonn af makríl.  Við "sóttum" okkur þá veiðireynslu í algjöru trássi við ESB - sem hefur þá afar skýra afstöðu að Íslendingar hafi engan rétt á að veiða makríl.  Markíll er "fullnýttur" stofn og afar mikilvægur t.d. fyrir Breta og Íra.  Framundan eru hjá Íslendingum veiðar  á makríl í sumar, sem hefur gríðarlega mikið að segja fyrir landið - og ekki síst landsbyggðina nú þegar engin var loðnan.  Þessi mikilvæga veiði stæði alls ekki fyrir dyrum ef ESB væri "viðsemjandi" Íslands - með okkur þar innandyra.     

Varðandi aðlögum hagkerfisins vegna mikilla breytingar á ytra umhverfi.  Sammála að ef við tökum upp evru - þá yrði að gerbreyta vinnubrögðum á vinnumarkaði, þ.e. hægt yrði að lækka laun og breyta starfskjörum hratt og örugglega.  Óttast þó að það mundi ekki ganga neitt betur hjá okkur en hjá mörgum Evrópuþjóðum - þar sem niðurjörfaðir vinnumarkaðir halda uppi atvinnuleysi. 

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 4.5.2009 kl. 13:13]

Pjónkur, þakka hrósið, það er til einhvers stritað ef tekst að halda uppi málefnalegri umræðu.  Ég hef sjálfur mikið gagn (og gaman) af umræðunni, hún laðar fram rök og gagnrýni, og ég vil a.m.k. sjálfur meina að ég sé tilbúinn að breyta um skoðun ef rök standa til þess.

Varðandi makrílinn, þá verður að segjast að það er e.t.v. ekki sniðugt að veiða 120 þúsund tonn aukalega úr stofni sem telst "fullnýttur", þótt það þjóni skammtímahagsmunum Íslendinga.  Grundvallarsjónarmið hjá ESB er verndun fiskistofna, en þar hefur reyndar ýmislegt misfarist, og þá aðallega vegna þess að ekki hefur verið farið nægilega eftir ráðum vísindamanna (hljómar kunnuglega)?  Ég held að Íslendingar eigi að styðja sjónarmið um sjálfbæra nýtingu og faglega stjórn fiskveiða.

[Birnuson, 5.5.2009 kl. 23:43]

Sæll Vilhjálmur,

Besta bloggið er hér. Það er auðvelt að taka undir margt í grundvallarhugmyndum Hudsons, en ýmsar fullyrðingar hans um Ísland eru einfaldlega rangar eins og þú bendir á. Svar hans við seinni spurningu þinni á blogginu hjá henni Láru í gær virðist til að mynda út í hött. Hefur hann svarað tölvupóstinum frá þér?

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 6.5.2009 kl. 11:44]

Já, hann skrifaði mér stutt en ágætlega skýrt svar.  Hins vegar hefur hann ekki gefið mér leyfi til að birta skeytaskiptin.  Við sjáum hvað setur.

[Vilhjálmur Árnason, 13.5.2009 kl. 17:02]

Maður vill nú vera málefnalegur, en um leið og þú stingur ESB inn í umræðuna eða evrunni missir þú fókusinn á raunverulega vandanum að mínu mati sem eru al íslenskir fjármálagjörningar, svik og spilling.