Grunnhyggnisleg umræða um verðtryggingu

Nú hefur enn einu sinni skotið upp kollinum umræðan um að banna eða "afnema" verðtryggingu lána.  Frjálslyndi flokkurinn hefur m.a. gert þetta að einu af sínum málum, sem er sterk vísbending um að málið sé bæði popúlistískt og vitlaust. 

Verðtryggingin er engan veginn slæm í sjálfri sér.  Verðtryggð lán eru með föstum vöxtum, jafngreiðslulán og til langs tíma.  Greiðslubyrði af þeim er mjög stöðug og helst almennt í hendur við kaupmátt fólks (þ.e. verðlag, þar á meðal laun).  Vegna þess að verðbólguáhætta er engin geta vextir verið tiltölulega lágir á þessum lánum.

Óverðtryggð lán hafa allt aðra eiginleika.  Þau eru yfirleitt með breytilegum vöxtum, enda vilja fáir lána óverðtryggt til 25-40 ára á föstum vöxtum nema vextirnir séu þá því hærri og innifeli ríflegt verðbólgu- og áhættuálag.  Það þýðir að greiðslubyrði sveiflast verulega eftir vaxtastigi í landinu, miklu meira en greiðslubyrði verðtryggðra lána.  Um þessar mundir væru t.d. afborganir af dæmigerðu óverðtryggðu láni með breytilegum vöxtum gríðarlega háar og væru að sliga heimilin í landinu.  Má segja að eini kostur þeirra væri að peningamálastjórnun Seðlabankans biti þá betur en nú er raunin.

Bankarnir hafa boðið óverðtryggð lán til húsnæðiskaupa og erlendu lánin sem margir taka í dag eru líka valkostur á markaðnum.  Af hverju í ósköpunum ættum við að fækka valkostum á lánamarkaði með valdboði hins opinbera?  Af hverju ekki bara að leyfa neytendum að velja eins og hingað til?

Afnám verðtryggingar er svona dæmigert upphrópunarmál fólks sem veit í raun ekkert um hvað það er að tala.

Athugasemdir

[Svavar Friðriksson (IP-tala skráð) 26.4.2007 kl. 10:29]

En finnst þér ekkert óréttlátt að íslensku bankarnir eru stikkfríir varðandi hækkun á verðbólgun?  Allur verðbólguskellurinn flyst yfir á lántakann en bankinn fitnar bara enda með veðsetningu lána í fasteignum og geta í versta falli hirt hana og selt eða leigt.  Sem betur fer hefur fasteignaverðið haldið í við verðbólguna enda skuldir heimilinna mest megnis verðtryggð.

Gleymum því ekki að verðtryggingin var sett á til að hindra að lífeyrissjóðirnir myndu ekkii brenna upp(1979 ef ég man rétt).  Barn síns tíma og fyir löngu tímabært að við leggjum niður þennan vágest enda er það væntanlega bara spurning um tíma hvenær dyrnar opnast almennilega fyrir okkur að erlendu lánsféi.  Bankarnir hafa nú ekki verið að mæla mikið með erlendum myntkörfum enda hagnast ekkert eins mikið á þeim.  Núna reyndar eru Glitnir að auglýsa blönduð lán enda gengi krónunnar í hámarki og einstaklega óhagstætt fyrir kúnnann að taka erlent lán.  En bönkunum er skítsama um velferð skjólstæðings síns.  Bara spurning um að græða og helst að græða sem mest og hirða síðan fasteignina og helst fasteignina hjá þeim sem skrifuðu undir sem ábyrgðarmenn líka.

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 26.4.2007 kl. 12:38]

Stærsti aðilinn á húsnæðislánamarkaðnum er Íbúðalánasjóður, opinber stofnun sem fjármagnar sig með útgáfu verðtryggðra skuldabréfa á markaði.  Helstu kaupendur þeirra skuldabréfa eru lífeyrissjóðir, sem vitaskuld þurfa að tryggja sjóðfélögunum lífeyri í ellinni sem ekki eyðist upp í verðbólgu.  Margir halda að verðtrygging sé séríslenskt fyrirbæri en það er rangt, við notum verðtryggingu óvenju mikið en verðtryggð ríkisskuldabréf eru t.d. gefin út í Bandaríkjunum og Svíþjóð og hafa frekar verið að sækja í sig veðrið á heimsmarkaði en hitt.  Það sem þú segir um "að græða og helst græða sem mest" á við öll fyrirtæki, það eina sem heldur niðri verði er samkeppni.  Hana gætum við Íslendingar aukið með því að ganga í ESB og taka upp evruna, en íslenska krónan er örmynt og það verður alltaf í eðli sínu fákeppnismarkaður að lána fólki krónur.