Hvað segir AGS um skuldir heimila?

Í dag gaf Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn (AGS) út skýrslu um þriðju endurskoðun áætlunar sjóðsins og íslenskra stjórnvalda (IMF Staff Report - sjá PDF skjal).  Þessar skýrslur eru einhver skýrasta og vandaðasta mynd sem fáanleg er af stöðu og horfum í íslenska hagkerfinu, og fyrirætlunum stjórnvalda hverju sinni.  Í þessu ljósi hefur verið undarlegt hversu fjölmiðlar og álitsgjafar hafa sýnt skýrslunum lítinn áhuga til þessa.  En nú virðist ætla að verða breyting á, því nokkrar fréttir hafa verið unnar upp úr skýrslunni í dag.  Ekki eru þær þó allar vandaðar, til dæmis var frétt mbl.is með fyrirsögninni "Engin fleiri úrræði" mjög einkennileg.

AGS fjallar í skýrslunni vítt og breitt um efnahagsmálin, en sérstakur kafli er á síðum 12-13 um endurskipulagningu skulda heimila og fyrirtækja.  Það er málefni sem hefur verið í forgrunni í öllum skýrslum sjóðsins til þessa, og hann hefur ætíð hvatt til þess að rösklega og skipulega sé gengið til verks í því viðfangsefni.

Í þetta sinn segir sjóðurinn eftirfarandi um skuldir heimila (punktar 18-20 í skýrslunni) - þetta er lausleg þýðing og umorðun mín:

• 18. Endurskipulagning skulda gæti tafist vegna gengisdóms Hæstaréttar.  [Skýrslan var skrifuð áður en vaxtadómurinn féll.]  Það getur tekið langan tíma fyrir  réttarkerfið að finna út úr því hvaða lán falla undir dóminn, og í millitíðinni frestar fólk því að nýta úrræði sem til boða standa.  Þessar tafir geta orðið mjög kostnaðarsamar fyrir hagkerfið, sé litið til þeirrar auknu ráðstöfunartekna sem ný og betri eignastaða (balance sheet repair) myndi skila heimilunum [í kjölfar jákvæðrar niðurstöðu um vextina, eins og síðar varð].
• 19. Stjórnvöld leggja áherslu á aðgerðir og úrræði sem nýtast þeim sem óska og á þurfa að halda (targeted, voluntary approach).  Þau viðurkenna að hraða þurfi ferlinu.  En þrátt fyrir pólitískan þrýsting ítreka þau að þau munu ekki ráðast í flata niðurfærslu skulda.  Slíkt myndi ekki leysa heildarskuldastöðu Íslendinga (overall debt overhang), heldur aðeins flytja vanda úr einkageiranum, þar á meðal frá þeim sem geta borgað, yfir til opinbera geirans.  Það myndi auka líkur á ríkisskuldakreppu (public debt crisis), sem myndi hækka vexti hjá öllum lántökum, og yrði fyrir rest að mæta með viðbótar niðurskurði og skattahækkunum sem hefðu áhrif á alla landsmenn. Á hinn bóginn er kostnaður af sjálfviljugum (voluntary) aðgerðum fyrir þá sem mest þurfa á þeim að halda að mestu borinn af bönkunum, sem eru með næga afskriftasjóði, og þær geta verið áhrifaríkara úrræði fyrir þá skuldara sem eiga sér yfirleitt viðreisnar von (viable debtors).
• 20. Nýlegar breytingar á úrræðum fyrir skuldug heimili munu væntanlega hraða úrlausnum og hvetja til þátttöku (encourage participation).  Þessum breytingum er ætlað að leysa úr þeim markverðu hnökrum sem komið hafa í ljós.  Meðal annars hefur verið stofnað embætti umboðsmanns skuldara, sem mun hjálpa skuldurum að eiga við lánardrottna og velja úr hinum fjölmörgu úrræðum sem til boða standa.  Einnig verður fleiri einstaklingum hjálpað, þ.e. þeim sem einnig eru með skuldir vegna fyrirtækjarekstrar og þeim sem skulda vegna tveggja eigna.  Þá verður afnumið skattaóhagræði fyrir þá sem fá niðurfellingu.  Stjórnvöld og sjóðurinn eru sammála um að hvetja til beinnar sölu (short sale) fasteigna sem valkost við nauðungarsölu, sem getur verið mjög kostnaðarsöm og tímafrek.  Með ofangreindum ráðstöfunum verður frystingu nauðungaruppboða leyft að renna út eins og áður var áætlað, en það mun hjálpa til við að vinna á "bíða-og-sjá" vandanum (mitigate the hold-out problem).

Svo mörg voru þau orð.  Hvergi segir sjóðurinn að ekki komi til greina að bæta við fleiri úrræðum; þvert á móti er hann frekar að hvetja stjórnvöld til dáða.  Það eina sem ekki er talið koma til greina er flöt afskrift, með þeim rökum sem að ofan greinir.  En varðandi flötu afskriftina minni ég á bloggfærslu mína frá maí 2009 um það mál, þar sem m.a. kemur fram að slík afskrift yrði að verulegu leyti á kostnað lífeyrissjóða og almennra skattborgara.

Sem sagt: Það er firra og bábilja að AGS sé mótfallinn úrræðum og aðgerðum fyrir skuldug heimili og fyrirtæki.  Og ég hvet fólk - og þá líka stjórnmálamenn, fjölmiðlafólk og álitsgjafa - til að lesa sjálft textana frá AGS, en láta ekki til dæmis Morgunblaðið segja sér hvað þar stendur.  Það er því miður ekki lengur trúverðug heimild um þessi mál, frekar en ýmis önnur.

Athugasemdir

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 5.10.2010 kl. 01:45]

Hér er svo, til fróðleiks, listi frá island.is um úrræði sem standa til boða einstaklingum og heimilum í greiðsluvanda.

[Haraldur Hansson, 5.10.2010 kl. 02:31]

Takk fyrir þessa samantekt og þýðingarnar. Það hefði þó gefið fyllri mynd ef þýðing á 50. grein hefði líka fylgt, en þar segir m.a.:

Staff welcomes the end of the moratorium on foreclosures, but remains concerned that the authorities have not contained expectations of additional debt relief measures.

[Guðmar (IP-tala skráð) 5.10.2010 kl. 09:11]

Bæði RÚV og Stöð 2 sögðu frá þessu í sínum fréttatímum í gær. Var það kjarninn í fréttunum að ekki yrðu frekari úrræði lögð fram.Þannig að það er ekki bara Morgunblaðið sem þú átt að bölsótast út í.

En 50. greinin skiptir sköpum í þessu samhengi og verður vart skilin öðruvísi en að sérfræðingar sjóðsins að sjálft ríkisvaldið geti ekki gengið lengra í aðgerðum fyrir skuldug heimili. Þeir ráðleggja mönnum að gefa ekki fyrirheit um annað. 

 Hvað orð Vilhjálms um "Það er firra og bábilja að AGS sé mótfallinn úrræðum og aðgerðum fyrir skuldug heimili og fyrirtæki" er að segja að enginn hefur verið að halda þessu fram. Hinsvegar hafa fjölmiðlar bent á að nýjasta skýrslan verði ekki skilin öðruvísi en að ekki verður gengið lengra í þessum efnum.

[Hjálmar Gíslason (IP-tala skráð) 5.10.2010 kl. 10:15]

Mjög gott. Ég myndi reyndar segja að málfarið í lok 19. greinarinnar sé ákveðnara í frumtextanum en í þinni þýðingu: "In contrast, the cost of a voluntary approach targeted to truly distressed borrowers can largely be borne by banks (which have adequate provisions), and can deliver deeper debt relief to those viable debtors requiring it."

Þarna er hreinlega sagt að bankarnir hafi svigrúm til verulegra afskrifta. Legg til eftirfarandi breytingu á þýðingunni: "Á hinn bóginn geta bankarnir (sem hafa næga afskriftarsjóði) að langmestu leyti borið kostnaðinn af sjálfviljugum (voluntary) aðgerðum sem beint væri að fólki í raunverulegum skuldavanda. Slík nálgun myndi aflétta meiri skuldabagga af þeim skuldurum sem eiga sér viðreisnar von (viable debtors)."

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 5.10.2010 kl. 10:27]

Haraldur og Guðmar: Það er rétt að AGS segist hafa áhyggjur af því að yfirvöld hafi ekki haft hemil á væntingum um frekari aðgerðir.  En ástæðan fyrir því er ekki sú að sjóðurinn sé á móti aðgerðum sem duga, heldur að væntingarnar og óskýrleikinn sem slíkur aftri fólki frá því að nýta sér úrræðin sem fyrir hendi eru - sem sagt "bíða og sjá" vandamálið.  Enda er reyndin sú að tiltölulega fáir hafa ennþá nýtt sér öflug úrræði á borð við greiðsluaðlögun, sem veitir fólki skjól í allt að 5 ár, aftrar nauðungarsölum og lækkar afborganir niður í það sem heimili ráða við.

Það er betra fyrir alla, og fyrir hagvöxt í landinu, að ráðist sé í aðgerðir og úrræði, staðan skýrð og ráðstöfunartekjur bættar, frekar en að bíða og bíða eftir að eitthvað betra sé kannski handan við hornið.  Ábyrgð popúlista, sem byggja upp óraunhæfar væntingar um töfralausnir, er mikil í þessu sambandi.

Hjálmar: Rétt hjá þér, ég laga textann við fljótlegt tækifæri.

[Kolbeinn (IP-tala skráð) 5.10.2010 kl. 13:42]

Sæll Vilhjálmur

Þú skrifar.........."Enda er reyndin sú að tiltölulega fáir hafa ennþá nýtt sér öflug úrræði á borð við greiðsluaðlögun, sem veitir fólki skjól í allt að 5 ár, aftrar nauðungarsölum og lækkar afborganir niður í það sem heimili ráða við."

Já, hvernig skildi nú standa á því Vilhjálmur að fólk nýti sér ekki þessi vægt til orða tekið NIÐURLÆGJANDI úrræði sem í boði eru?....... af hverju skyldi fólk nú virkilega ekki heillast af valmöguleikanum af 5 ára skuldafangelsi......með einhverju óvæntu í lok tímans? 

og eitt í viðbót....... ráðstöfunartekjur fólks bætast EKKI við þessa aðgerð Vilhjálmur.  Þvert á móti er þeim beint frá fjölskyldunum yfir í greiðslu til lánadrottna.  Þeir hafa svo í hendi sér hvað gert verður við viðkomandi fjölskyldu eftir 5 ár.  (ekkert loforð felst í neinni afskrift að þessum 5 árum liðnum.....bara "skoðun" á stöðunni). 

Vilhjálmur, reyndu nú að taka kratarósina aðeins úr hnappagatinu og hugsa þetta án þess að það líti út fyrir að Einar Karl sé að skrifa þetta fyrir þig.

[Matthías Ásgeirsson, 5.10.2010 kl. 14:07]

...fólk nýti sér ekki þessi vægt til orða tekið NIÐURLÆGJANDI úrræði sem í boði eru?

Getur verið að vandamálið sé huglægt? Er hugsanlega að Hagsmunasamtök heimilanna og fleiri aðilar hafi talað það illa um þau úrræði sem eru í boði að fjöldi fólks líti á það sem skömm að nýta þá möguleika sem bjóðast?

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 5.10.2010 kl. 14:56]

Tek undir með Matthíasi: af hverju er úrræði á borð við greiðsluaðlögun niðurlægjandi?  Það er einfaldlega verið að færa greiðslubyrði niður í það sem fólk ræður við, og það er einnig möguleiki að fá afskrift af höfuðstól sem hluta af ferlinu.  Ef fasteignaverð hækkar eitthvað frá því sem nú er, og efnahagsástand skánar á næstu árum, þá getur fólk komið aftur út úr greiðsluaðlögun í viðsættanlegu ástandi.

Ég hef fulla samúð með því að þetta er allt saman mjög erfitt og að mörg leyti ósanngjarnt.  En eru skárri leikir í stöðunni, að gefnum þeim erfiða raunveruleika sem við stöndum frammi fyrir í ríkisfjármálum?  (Og ekki gleyma því að orsök þessa vanda er ekki hjá núverandi ríkisstjórn.)

[Kolbeinn (IP-tala skráð) 5.10.2010 kl. 15:29]

Útskýring -

Greiðandi skulda er í mjög þröngri stöðu við samningsborðið.  Honum ber að leggja öll sín fjármál á borðið (alls ekki ósanngjarnt í sjálfu sér) og framvísa  þeim upplýsingum við lánadrottna sína.  Þeir funda síðan sín á milli......skammta honum fjármuni til lífsviðurværis (sem er ótrúlega lág fjárhæð) og hirða rest.  Staðan síðan endurskoðuð eftir fimm ár.....og þá án neins loforðs um afskriftir.  Þannig að fimm árum liðnum þá er hægt að endurmeta húsið hans, launin hans og setja upp nýtt greiðsluferli.  Ef hann ekki sættir sig við það þá verður hann rekinn í þrot.

Þetta kallast ekki "lausn á skuldavanda".......þetta er lenging í ól.

Snilldin við þessa lausn fyrir lánadrottnar (lesist bankar og Íbúðarlánasjóður) er að með henni þurfa þeir ekki eins að horfast í augu við áhættusama og djarfa útlánastefnu sína frá góðæristímanum.   

En Vilhjálmur........þú verður nú að útskýra fyrir mér hvernig ráðstöfunartekjur viðkomandi bætast við þessa "lausn á skuldavanda".    (sbr. orð þín "Það er betra fyrir alla, og fyrir hagvöxt í landinu, að ráðist sé í aðgerðir og úrræði, staðan skýrð og ráðstöfunartekjur bættar")

[Elvar Örn (IP-tala skráð) 5.10.2010 kl. 16:26]

En Vilhjálmur hvað með 50. greinina? Hvernig má túlka hana? Er AGS að setja einhverjar skorður á íslensk stjórnvöld?

Staff welcomes the end of the moratorium on foreclosures, but remains concerned that the authorities have not contained expectations of additional debt relief measures.

Kv,

Elvar

[NN (IP-tala skráð) 5.10.2010 kl. 21:52]

Úps! Þú byrjar á vitlausum stað og gefur þér að sameiginleg pólitísk stefna AGS og ríkisstjórnar Samfylkingar+VG sé rétt. Fjármagn ofar fólki! Auðvitað er skýrsla AGS rétt miðað við þessa pólitík.

Pólitískar áherslur ríkisstjórnar S+VG um að vernda fjármagnið og bankana frekar en fólkið voru skírastar í upphlaupinu við fyrri dómi Hæstaréttar og í fýluviðbrögðunum þegar "glæsilegi" Icesave samningurinn var ekki staðfestur.

Ríkisstjórn flokksgæðinga og peninga beitir fyrir sig lygum eða þaðan af verra. Dæmi: Síðan 2009 vissi Seðlabankinn og fulltrúi ríkisstjórnarinnar að mikill vafi léki á lögmæti gengistryggðu lánanna. Ríkisstjórnin kaus að gera ekkert til þess að eyða þessari óvissu. Það var vegna populisma og seinkaði hagvexti. Annað dæmi um Mammon dýrkun og mannvonsku S+VG er hvernig lyklafrumvarpið var stöðvað.

Stefna ríkisstjórnar þinnar um að setja flokkshagsmuni og peninga ofar fólki er að leiða landið til glötunar. Skundum á Austurvöll og losum okkur við þessa pólitík.

[Comon (IP-tala skráð) 5.10.2010 kl. 22:48]

Tvö stór vandamál eru í þessu.

a.   Bankarnir (sem eru allir nema einn einkabankar sem vilja græða peninga) mun reyna að kreista alla skuldara eins og þeir geta.  Þannig hámarka þeir hagnað.

Af hverju ættu bankarnir, í eigu erlendra lánadrottna sem töpuðu þúsundum milljörðum á Íslandi, að gefa einhverjum eitthvað sem skuldar þeim pening?

b.   Fólk sem stóð ágætlega fyrir hrun sættir sig einfaldlega ekki við að vera "núllstillt" eða sett í 110% lán af veði - af bankanum sem setti sjálfan sig og þjóðina á hausinn með þvílíku rugli að það hálfa væri hellingur.  

Það er eins og að biðja nauðgara sinn um aur fyrir mat. 

Flöt afskrift í tengslum við yfirfærslu lánanna frá gömlu bönkunum yfir í þá nýju var eina rétta leiðin.   En því miður fékk Gylfi og Steingrímur því ráðið að það var ekki gert - því þá, eins og þeir skýrðu svo vel út fyrir þjóðinni, gæti einhver fengið leiðréttingu sem gæti lifað án hennar..!

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 5.10.2010 kl. 22:53]

Kolbeinn: Ég þekki ekki framkvæmdina í greiðsluaðlögunardæminu, þannig að ég get ekki fullyrt um hana, en 5. gr. laga nr. 50/2009 er svohljóðandi:

5. gr. Þegar umsjónarmaður hefur verið skipaður skal hann tafarlaust kveðja skuldara á sinn fund og leita eftir þörfum frekari upplýsinga til undirbúnings á greiðsluaðlögun. Á grundvelli þeirra upplýsinga og fyrirliggjandi gagna að öðru leyti skal umsjónarmaður reikna, að teknu tilliti til framfærslukostnaðar og annarra eðlilegra útgjalda skuldarans, hvað honum sé kleift að greiða þegar í stað af skuldum sem greiðsluaðlögunin tæki til og síðan með föstum mánaðargreiðslum á því tímabili sem hún stæði yfir.[...]

En önnur úrræði, svo sem greiðslujöfnunarvísitala, lækkun höfuðstóls í 110% af markaðsverði, lenging lánstíma og myntkörfulánadómurinn með Seðlabankavöxtum, lækka greiðslubyrði talsvert frá því sem hún hefði annars verið.

Elvar Örn: Ég svaraði þessu ofar í athugasemdunum.  AGS hefur réttilega áhyggjur af því að lítið gerist og að heimilin séu flest í frystingu og "bíða-og-sjá".  Þeir telja að það sé vegna þess að margir haldi að einhverjar nýjar töfralausnir séu handan við hornið, og vegna þess að frysting nauðungarsala geri mönnum kleift að bíða áfram án þess að leita úrræða eða aðgerða.

NN: Sínum augum lítur hver á silfrið.  "Fjármagn ofar fólki" er svo sem innihaldslaus orðaleppur, en kannski er grundvallarspurningin hér hvort menn ætli að halda sig innan ramma stærðfræðinnar og réttarríkisins hins vegar; eða fara út fyrir þann ramma inn á nýlendur anarkó-sósíalísks ríkis, hins fyrsta í vestrænni sögu.  Sjálfur efast ég um að slíkt njóti meira en örfárra prósenta fylgis, a.m.k. þegar fólk hefur gert sér grein fyrir hvað þar hangir á spýtunni. (Hint: bless flatskjáir, æfón og ýmislegt sem fólk tekur sem gefnu í dag.)

En varðandi gengistryggðu lánin, þá voru lögin sem bönnuðu slíkt sett 2001.  Allar götur síðan hafa bankar samt veitt slík lán og fólk og fyrirtæki tekið þau.  Það má mjög gjarnan spyrja hvað eftirlitsaðilar og aðrir voru að hugsa allan þann tíma.

Lyklafrumvarpið hefur þann stóra galla að ekki er unnt að breyta lána- og veðsamningum afturvirkt (innan ramma réttarríkisins). Að mörgu leyti gæti það hins vegar verið sniðugt fyrir ný lán, en þá þarf fólk að sætta sig við að fá mun lægra lánshlutfall en í núverandi kerfi.  Allt orkar tvímælis þá gert er.

Hvaða pólitík vilt þú fá í staðinn fyrir núverandi ríkisstjórn, NN?

[Vilhjálmur Þorsteinsson, 5.10.2010 kl. 23:04]

Comon: Það hefur enginn hag af því, hvorki bankar, AGS né ríkisstjórnin (hver sem hún er) að ganga harðar að skuldurum en þeir ráða við.  En á hinn bóginn eru lögmál réttarríkisins þannig að ekki er unnt að beinlínis taka peninga, sem lánardrottnar sannanlega eiga, af þeim bótalaust.  Eignarrétturinn nýtur verndar stjórnarskrár og mannréttindasáttmála Evrópu, svoleiðis er það bara - það er hluti af rammanum sem menn þurfa að starfa innan.  Nema náttúrulega þeir sem vilja fara yfir í áðurnefndan anarkó-sósíalisma, en þá þurfa menn líka að hafa sannfæringu fyrir því að það sem þá tæki við væri betra en það sem við höfum í dag.  (Ég hef sannfæringu fyrir því gagnstæða, en það er bara ég.)

[Hrúturinn (IP-tala skráð) 5.10.2010 kl. 23:46]

Hvað varð þá um eignarrétt almennings í hruninu? Á hann bara að haldast hjá okurlánurum? Það er orðið opinberlega viðurkennt að bankarnir hafa nóg svigrúm til samninga og jafnvel afskrifta. Allir tapa á því offari sem viðgengist hefur gagnvart almenningi  og smærri fyrirtækjum!

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 6.10.2010 kl. 00:37]

Já já, það er nú svo.

Það er náttúrlega verulega stingandi  (vægast sagt) hvernig Mogginn setur þetta fram.  Verulega.  Tilviljun?  Held ekki!  Þetta heitir á fræðimáli própaganda.  Og í þessu tilfelli huguð til að æsa fólk upp.  Það er bara þannig.  Og finnst fólki þetta bara í lagi?  Svona er allt nánast í Mogga orðið.  Og hvað afleiðingar hefur svona háttalag smám saman.  Svari hver fyrir sig.  Eg hef mínar hugmyndir um það. 

[NN (IP-tala skráð) 6.10.2010 kl. 02:23]

Spurt var hvaða pólitík viltu. Líkaði t.d. ágætlega við stefnuskrá Samfylkingarinnar fyrir síðustu kosningar en ekki við efndirnar sem eru ömurlega lélegar. Ástæðan er að sömu aðferðum er beitt og hjá D+S og áður D+F. Flokksgæðinga sérhyggja, yfirborðmennska, pólitískir þykjustuleikir og þöggun.  Ofan í þetta bætist nánast einbeittur brotavilja til þess að svíkja eigin orð eins og sjá má í framkvæmd stöðugleikasáttmálans við aðila vinnumarkaðsins. Ergo HFF.

Bankar og fjármagnseigendur eru búnir að fá alltof mikið fé (+1000 milljarða) frá ríkinu og úrræðin fyrir skuldara eru misheppnuð. Að láta 11 milljarða í gjaldþrota tryggingafélag sýnir forgangsröð S+VG. Tryggingafélög fara á hausinn út um allan heim án þess að ríkisskassinn þurfi að taki þátt í því. Betri pólitík hefði verið að eiga þetta fé fyrir ríkisreksturinn 2011 eða heimilin.

Það þurfti um 100 milljarða minna fé í endurfjármögnun bankanna. Afhverju vilja S+VG ekki nota t.d. helming þeirrar upphæðir í endurfjármögnun heimilanna?

Þó að lyklafrumvarpið hefði ekki verið gert afturvirkt þá myndi það strax hjálpa þeim sem þurfa að endursemja um sínar skuldir fyrir utan að draga úr bólumyndandi útlánum í framtíðinni. Það að leyfa eltingaleik fram á grafarbakkann er mannvonska í boði áhrifafólks S+VG.

Vonandi tekst að leysa mikilvægustu verkefnin á næstu vikum en að láta eins og skýrsla AGS sé sjálfstætt plagg óháð vilja og útfærslum S+VG, það er populismi.

[Comon (IP-tala skráð) 6.10.2010 kl. 11:37]

Þetta er ekki einfalt.  Klárt mál. 

Eignarréttur er tryggður skv. stjórnarskrá.   En skuldaréttur - réttur skuldarans.  Er hann enginn?   Forsendurbrestur?  

Annars er þjóðin að festast í þeirri kreppu sem er verst af öllu - hrikalegri skuldakreppu.   Hún mun berjast í bökkum næstu 15 til 30 árin.  

Kynslóðin sem situr neðst í súpunni - mun þurfa, með lestri á alþjóðlegum sáttmálum um mannréttindi og á eignarréttarákvæðum stjórnarskrárinnar, stóra sleif af salti.  

[Finnur Hrafn Jónsson, 9.10.2010 kl. 01:58]

Vilhjálmur:

Mér sýnist að þú sért frekar harður á því að virða lögmál réttarríkisins, sbr. andstöðu þína við afturvirka lagasetningu eins og lyklafrumvarp og fleira.

Neyðarlögin fyrir tveimur árum breyttu afturvirkt forgangsröð kröfuhafa í bankana, aðallega sparifjáreigendum og ríkinu í hag. Þú vonast þá væntanlega eftir því að þau verði dæmd ógild með tilheyrandi hundruða miljarða áfalli fyrir ríkissjóð. Nema þú teljir að neyðarréttur hafi verið til staðar í því tilviki.

Mér finnst að neyðarréttur og forsendubrestur réttlæti ekki síður afturvirka lagasetningu til stuðnings skuldurum. Lyklafrumvarp myndi styrkja samningsaðstöðu margra skuldara gagnvart bönkum t.d.

Stjórnvöld eru hissa á því að tiltölulega fáir hafi leitað til bankanna um ráðgjöf við úrlausn sinna fjármála. Mér finnst frekar merkilegt að einhverjir hafi leitað til bankanna í ljósi þess hve vantraust almennings á bönkunum er algjört.

[Árni (IP-tala skráð) 17.10.2010 kl. 10:55]

Inntak AGS er að ef þú telur þig þurfa hjálp, þá skaltu bera þig eftir því.

Nýleg úttekt bendir til þess að allar þessar "millifærsluleiðir" sem boðið hefur verið upp á eru stór gallaðar og það þarf að bæta verulega til að þær séu eins góðar og pólitískir spunameistarar reyna að telja skuldugum lýðnum trú um.

Bankarnir sitja á digrum afskrifarsjóðum sem útvaldir komast í, svo sem Landic Property og Fjölskylda Halldórs Ásgrímssonar svo einhverjir séu nefndir. Trúi því að Steini í Kók verði tekinn fyrir á næstu fundum og fái fimm miljarðana sína afskrifaða svo Sólstafir verði "núllstill" og hann haldi Vífilfelli og reisninni. Steini. Ef svo heldur áfram þá verða afskrifasjóðirnir tæmdir þegar kemur að Jóni og Gunnu á Bárugötunni. Þau eru það óheppin að skulda bankanum það lítið að mati bankans að þau eru ekki í forgangi. Verða látin borga út í eitt og svo fer að þau gefast upp af því þau eyða 50-60% ráðstöfunartekna í það að halda lánunum í horfinu (vexti) út af meintum forsendubresti.

[Árni (IP-tala skráð) 17.10.2010 kl. 13:34]

Hérna er heimildin um Steina Kókara og meðreiðarsvein FL liðsins:

http://www.amx.is/fuglahvisl/15897/